کامپوزیت تتریک IVOCLAR – Tetric N-Ceram 2

مقایسه‌ ی مواد ترمیمی Tetric N2-Line و سری قبلی Tetric N-Line شرکت Ivoclar

در دهه‌های اخیر،​ کامپوزیت‌های رزینی به عنوان مواد اصلی در ترمیم‌های مستقیم دندان‌پزشکی جایگاه ویژه‌ای یافته‌اند. شرکت Ivoclar با ارائه سری‌های Tetric N-Line و اخیراً Tetric N2-Line،​ تلاش کرده است تا نیازهای بالینی دندان‌پزشکان را در زمینه‌های مختلف از جمله استحکام مکانیکی،​ زیبایی‌شناسی،​ کاربری آسان و کارایی درمانی برآورده سازد. با توجه به ورود نسل دوم این سری (Tetric N2-Line) به بازار جهانی و ادعای بهبودهای متعدد نسبت به نسل قبلی،​ بررسی دقیق و مقایسه‌ای این دو سری از منظر ترکیب،​ خواص فیزیکی و مکانیکی،​ اندیکاسیون‌های بالینی،​ نحوه کاربری،​ زیبایی‌شناسی،​ سیستم‌های تحویل،​ تأییدیه‌های قانونی و بازخوردهای بالینی ضروری است.

این گزارش با تکیه بر منابع رسمی شرکت Ivoclar،​ مقالات علمی معتبر،​ داده‌های آزمایشگاهی و بازخوردهای بالینی،​ به گونه‌ای ساختارمند و تحلیلی،​ تمامی جنبه‌های مورد نیاز برای انتخاب آگاهانه مواد ترمیمی را برای دندان‌پزشکان ارائه می‌دهد.

مروری کلی بر سری‌های Tetric N-Line و Tetric N2-Line

معرفی سری Tetric N-Line

سری Tetric N-Line شامل چهار کامپوزیت هماهنگ برای ترمیم‌های مستقیم است: Tetric N-Ceram (کامپوزیت یونیورسال قالب‌پذیر)،​ Tetric N-Flow (فلوابل)،​ Tetric N-Ceram Bulk Fill (قالب‌پذیر با قابلیت لایه‌گذاری ۴ میلی‌متری) و Tetric N-Flow Bulk Fill (فلوابل با قابلیت لایه‌گذاری ۴ میلی‌متری). این سری با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین مانند Ivocerin و Aessencio،​ به دنبال ارائه زیبایی طبیعی،​ استحکام بالا و کاربری آسان است.

معرفی سری Tetric N2-Line

Tetric N2-Line نسل جدید کامپوزیت‌های Ivoclar است که با چهار ماده اصلی (Tetric N-Ceram 2،​ Tetric N-Flow 2،​ Tetric N-PowerFill 2 و Tetric N-PowerFlow 2) و مواد مکمل فلوابل (Tetric N-Effect 2،​ Tetric N-Color 2 و Tetric N-Opaque 2) عرضه می‌شود. این سری با هدف افزایش کارایی،​ بهبود زیبایی‌شناسی،​ کاهش زمان درمان و ارتقاء خواص مکانیکی توسعه یافته است. از ویژگی‌های برجسته این نسل می‌توان به قابلیت پخت سریع (از ۵ ثانیه)،​ هماهنگی کامل شیدها و قوام‌ها،​ و افزایش رادیواپاسیتی اشاره کرد.

ترکیب شیمیایی و فرمولاسیون

ترکیب و ساختار سری Tetric N-Line

• ماتریس رزینی: عمدتاً بر پایه دی‌متاکریلات‌ها (Bis-GMA،​ UDMA،​ Bis-EMA) است.
• فیلرها: شامل باریوم گلاس،​ ایتربیوم تری‌فلوراید،​ اکسیدهای مخلوط و کوپلیمرها؛​ درصد وزنی فیلرها بین ۷۸ تا ۸۱ درصد و درصد حجمی ۵۵ تا ۶۰ درصد است.
• اندازه ذرات: ۴۰ تا ۳۰۰۰ نانومتر (nano-hybrid).
• فناوری‌های ویژه: استفاده از Ivocerin (فتواینیشیاتور اختصاصی) و Aessencio (تغییر تدریجی ترنسلوسنسی حین پلیمریزاسیون).

ترکیب و ساختار سری Tetric N2-Line

• ماتریس رزینی: مشابه نسل قبل اما با بهبود در نسبت مونومرها و افزودن اصلاح‌کننده‌های رئولوژیک برای افزایش کاربری و کاهش استرس پلیمریزاسیون.
• فیلرها: باریوم آلومینیوم سیلیکات گلاس،​ ایتربیوم تری‌فلوراید،​ اکسیدهای کروی مخلوط؛​ درصد وزنی فیلرها در مواد قالب‌پذیر تا ۸۰ درصد و در فلوابل‌ها حدود ۶۳ درصد.
• اندازه ذرات: بهینه‌سازی شده برای افزایش استحکام و پولیش‌پذیری.
• مواد مکمل: مواد فلوابل با رنگ و افکت‌های ویژه برای شخصی‌سازی ترمیم‌ها.
• فناوری‌های جدید: بهبود فناوری Ivocerin و Aessencio برای پخت سریع‌تر و کنترل بهتر ترنسلوسنسی.

تحلیل مقایسه‌ای ترکیب

جدول زیر خلاصه‌ای از ترکیب شیمیایی دو سری را نشان می‌دهد:

در مجموع،​ سری N2-Line با بهبود نسبت مونومرها و فیلرها،​ افزایش کنترل بر خواص رئولوژیک و افزودن مواد مکمل،​ ترکیبی مدرن‌تر و تطبیق‌پذیرتر ارائه می‌دهد.

خواص فیزیکی و شیمیایی

رادیواپاسیتی

هر دو سری دارای رادیواپاسیتی بالا هستند که تشخیص رادیوگرافیک ترمیم‌ها و افتراق از پوسیدگی ثانویه را تسهیل می‌کند. در مطالعات،​ Tetric N-Flow و N-Ceram رادیواپاسیتی بالاتر از مینای دندان و کامپوزیت‌های هیبرید کنترل نشان داده‌اند. نسل N2-Line نیز با حفظ این ویژگی،​ حتی وضوح بیشتری در تصاویر رادیوگرافی ارائه می‌دهد.

جذب آب و انبساط حرارتی

هر دو سری با رعایت استاندارد ISO 4049،​ جذب آب و انبساط حرارتی کنترل‌شده‌ای دارند. با توجه به درصد بالای فیلر و انتخاب مونومرهای با وزن مولکولی بالا (UDMA, Bis-EMA)،​ جذب آب در محدوده قابل قبول برای ترمیم‌های دائمی قرار دارد.

تحلیل خواص فیزیکی

• رادیواپاسیتی: بالا و مناسب برای تشخیص رادیوگرافیک.
• جذب آب: کنترل‌شده و مطابق استاندارد.
• انبساط حرارتی: نزدیک به دندان طبیعی،​ کاهش ریسک ترک و شکست مرزی.

خواص مکانیکی: استحکام خمشی،​ مقاومت به سایش،​ مدول الاستیسیته

استحکام خمشی

مطالعات متعدد نشان داده‌اند که استحکام خمشی Tetric N-Ceram Bulk Fill در محدوده ۱۱۹-۱۲۲ مگاپاسکال قرار دارد که بالاتر از حداقل استاندارد ISO 4049 (۸۰ مگاپاسکال) است¹⁰¹¹. در سری N2-Line،​ با بهبود ترکیب و فناوری فیلر،​ استحکام خمشی حتی بالاتر و پایداری بیشتری در طول زمان گزارش شده است.

مقاومت به سایش

هر دو سری با استفاده از فیلرهای نانو-هیبرید و فناوری‌های نوین،​ مقاومت به سایش بالایی دارند. در ارزیابی‌های طولانی‌مدت (۹۶ هفته)،​ ترکیب Tetric (Prime + Evoflow) کمترین کاهش حجم را نسبت به رقبا نشان داده است (۱۴.۲۲٪) که نشان‌دهنده دوام بالا در محیط دهان است.

مدول الاستیسیته

مدول الاستیسیته در سری N-Line برای Tetric N-Ceram حدود ۵.۴ گیگاپاسکال و برای فلوابل‌ها حدود ۴.۶ گیگاپاسکال گزارش شده است که نشان‌دهنده تعادل مناسب بین انعطاف‌پذیری و استحکام است. در سری N2-Line،​ با بهبود ساختار فیلر و ماتریس،​ این ویژگی بهینه‌تر شده و ریسک شکست ترمیم در مناطق پرتنش کاهش یافته است.

انقباض پلیمریزاسیون و استرس‌های مرتبط

مطالعات آزمایشگاهی نشان داده‌اند که انقباض پلیمریزاسیون در کامپوزیت‌های Bulk Fill سری Tetric N-Ceram حدود ۲.۴۶٪ (در حالت پخت معمولی) است که با استفاده از روش‌های پخت نرم (Soft-Start) تا ۰.۵۹٪ کاهش می‌یابد. سری N2-Line با بهبود فناوری پخت و ترکیب،​ استرس انقباضی کمتری ایجاد می‌کند و ریسک میکرولیکیج و حساسیت پس از درمان را کاهش می‌دهد.

جدول مقایسه‌ای خواص مکانیکی

زمان و نحوه پخت (Curing): پروتکل‌های نوردهی و تجهیزات پیشنهادی

سری Tetric N-Line

• پخت لایه‌های ۲ میلی‌متری: ۱۰-۲۰ ثانیه با لایت‌کیور ۱۰۰۰-۱۲۰۰ mW/cm2.
• Bulk Fill (۴ میلی‌متر): ۱۰-۲۰ ثانیه با لایت‌کیور قوی (Bluephase).
• پروتکل‌های پیشنهادی: استفاده از Bluephase N یا Bluephase N G4 با قابلیت پخت Turbo (۵ ثانیه برای Bulk Fill).

سری Tetric N2-Line

• پخت لایه‌های ۲ میلی‌متری: ۵-۱۰ ثانیه با لایت‌کیور ۱۸۰۰-۲۲۰۰ mW/cm2 (Turbo Mode).
• Bulk Fill (۴ میلی‌متر): ۵ ثانیه با Bluephase N G4 (۲,۰۰۰ mW/cm2)،​ یا ۱۰ ثانیه با لایت‌کیورهای معمولی.
• پروتکل‌های ویژه: امکان پخت فوق سریع (۳ ثانیه) با Bluephase PowerCure (۳,۰۵۰ mW/cm2) برای Tetric N-PowerFill 2.
• تجهیزات پیشنهادی: Bluephase N G4،​ Bluephase PowerCure،​ Bluephase N-Cure.

تحلیل مقایسه‌ای

سری N2-Line با امکان پخت سریع‌تر (۵ ثانیه) و سازگاری با لایت‌کیورهای نسل جدید،​ زمان درمان را تا ۵۱٪ کاهش می‌دهد و کارایی بالینی را به طور محسوسی افزایش می‌دهد. این ویژگی به ویژه در ترمیم‌های متعدد یا بیماران با همکاری محدود اهمیت دارد.

اندیکاسیون‌های بالینی و موارد کاربرد

سری Tetric N-Line

• کلاس‌های حفره: I تا V (بر اساس طبقه‌بندی G.V. Black).
• کاربرد: ترمیم‌های قدامی و خلفی،​ ترمیم‌های مستقیم،​ ونیرهای مستقیم،​ فیشورسیلانت،​ ترمیم دندان‌های شیری،​ ترمیم‌های کلاس V،​ اسپلینتینگ دندان‌های متحرک،​ بلوک کردن آندرکات‌ها،​ ترمیم شکستگی‌های کامپوزیت و سرامیک.
• Bulk Fill: مناسب برای ترمیم‌های کلاس I و II خلفی با لایه‌گذاری ۴ میلی‌متری.

سری Tetric N2-Line

• کلاس‌های حفره: I تا V (کامل)،​ با تأکید بر کارایی در ترمیم‌های خلفی و قدامی.
• کاربرد: ترمیم‌های مستقیم قدامی و خلفی،​ Bulk Fill (کلاس I و II)،​ ترمیم‌های زیبایی با مواد مکمل فلوابل (Effect, Color, Opaque)،​ ترمیم‌های سریع در بیماران خاص،​ ترمیم دندان‌های شیری،​ بازسازی‌های وسیع و بیلدآپ‌ها.
• ویژگی خاص: امکان شخصی‌سازی ترمیم‌ها با مواد فلوابل رنگی و افکتی،​ مناسب برای ترمیم‌های زیبایی و نیازمند تطابق رنگ بالا.

تحلیل بالینی

هر دو سری برای طیف وسیعی از اندیکاسیون‌ها مناسب هستند،​ اما سری N2-Line با افزودن مواد مکمل و Bulk Fillهای پیشرفته،​ انعطاف‌پذیری و کارایی بیشتری در شرایط بالینی مختلف فراهم می‌کند.

نحوه کاربری و تکنیک‌های کاربردی

لایه‌گذاری و Bulk Fill

• Tetric N-Line: امکان لایه‌گذاری تدریجی (۲ میلی‌متر) و Bulk Fill (۴ میلی‌متر)؛​ توصیه به استفاده از فلوابل به عنوان لایه اولیه برای تطابق بهتر با دیواره حفره.
• Tetric N2-Line: Bulk Fillهای جدید (N-PowerFill 2 و N-PowerFlow 2) با قابلیت پخت سریع و تطابق عالی با دیواره حفره؛​ امکان استفاده از مواد فلوابل رنگی برای شخصی‌سازی ترمیم‌ها؛​ تکنیک‌های لایه‌گذاری ساده‌تر و کاهش ریسک حباب هوا و نقص مرزی.

استفاده از فلوابل‌ها

در هر دو سری،​ فلوابل‌ها برای لایه اولیه،​ ترمیم‌های کوچک،​ فیشورسیلانت و ترمیم‌های کلاس V توصیه می‌شوند. در سری N2-Line،​ مواد فلوابل با افکت‌های رنگی و اپک برای ایجاد ترمیم‌های کاملاً شخصی‌سازی شده و طبیعی عرضه شده‌اند.

تحلیل کاربری

سری N2-Line با بهبود قوام مواد،​ کاهش چسبندگی به ابزار،​ افزایش زمان کارپذیری و امکان پخت سریع،​ کاربری را برای دندان‌پزشک ساده‌تر و قابل پیش‌بینی‌تر کرده است. همچنین،​ مواد مکمل فلوابل امکان بازآفرینی جزئیات آناتومیک و رنگی را به طور دقیق فراهم می‌کنند.

زیبایی‌شناسی: شیدها،​ ترنسلوسنسی،​ پولیش‌پذیری و تطابق رنگ

شیدها و ترنسلوسنسی

• Tetric N-Line: طیف گسترده‌ای از شیدهای مینایی،​ دنتینی،​ ترنسلوسنت و بلیچ؛​ فناوری Chameleon Effect برای تطابق رنگ با دندان مجاور؛​ ترنسلوسنسی متغیر (مینایی ۱۱-۱۲.۵٪،​ دنتینی ۶.۵-۷.۵٪).
• Tetric N2-Line: شیدهای یونیورسال (A1, A2, A3, B1, B2, C2, T, Bleach)،​ شیدهای دنتینی و مینایی با ترنسلوسنسی بهینه؛​ مواد مکمل رنگی و افکتی برای بازآفرینی جزئیات طبیعی؛​ ترنسلوسنسی کنترل‌شده با فناوری Aessencio (تغییر تدریجی ترنسلوسنسی حین پخت).

پالیش‌پذیری و تطابق رنگ

هر دو سری با استفاده از فیلرهای کروی و نانو،​ پولیش‌پذیری عالی و سطح براق و صاف ایجاد می‌کنند. در مطالعات بالینی،​ ترمیم‌های انجام‌شده با Tetric N-Ceram و N2-Ceram از نظر تطابق رنگ و زیبایی‌شناسی امتیاز بالایی کسب کرده‌اند. سری N2-Line با افزودن مواد افکتی و رنگی،​ امکان بازآفرینی افکت‌های طبیعی (مانند white spot،​ ترنسلوسنسی لبه‌ها و …) را فراهم می‌کند.

تحلیل زیبایی‌شناسی

سری N2-Line با ارائه شیدهای متنوع‌تر،​ کنترل بهتر ترنسلوسنسی و مواد مکمل،​ امکان دستیابی به ترمیم‌های کاملاً طبیعی و غیرقابل تشخیص از دندان طبیعی را فراهم می‌سازد. این ویژگی به ویژه در ترمیم‌های قدامی و بیماران با انتظارات زیبایی بالا اهمیت دارد.

تأییدیه‌های قانونی و در دسترس بودن در بازارهای مختلف

تأییدیه‌های قانونی

• Tetric N-Line: دارای تأییدیه CE اروپا،​ ثبت FDA آمریکا (کلاس II)،​ و ثبت در بسیاری از کشورهای آسیایی و خاورمیانه.
• Tetric N2-Line: دارای تأییدیه CE اروپا،​ ثبت FDA آمریکا (کلاس II،​ کد EBF)،​ ثبت در کشورهای آسیایی،​ خاورمیانه و بسیاری از بازارهای جهانی؛​ مطابق با استاندارد ISO 4049:2019.

تحلیل دسترسی بازار

هر دو سری در اکثر بازارهای جهانی (اروپا،​ آمریکا،​ آسیا،​ خاورمیانه) به صورت رسمی عرضه می‌شوند. سری N2-Line به سرعت در حال جایگزینی نسل قبلی در بازارهای پیشرفته است و با توجه به تأییدیه‌های قانونی،​ استفاده از آن در درمان‌های روتین و تخصصی بلامانع است.

مطالعات بالینی،​ مقالات علمی و بازخورد کاربران

مطالعات آزمایشگاهی و بالینی

• استحکام خمشی و فشاری: مطالعات متعدد نشان داده‌اند که Tetric N-Ceram Bulk Fill و N2-Line از نظر استحکام خمشی و فشاری در سطح بالایی قرار دارند و تفاوت معنی‌داری با رقبا ندارند یا عملکرد بهتری دارند.
• انقباض پلیمریزاسیون: در مطالعات in vitro،​ انقباض پلیمریزاسیون سری N2-Line کمتر از نسل قبلی و Bulk Fillهای رایج گزارش شده است که منجر به کاهش استرس مرزی و حساسیت پس از درمان می‌شود.
• دوام و مقاومت به سایش: در ارزیابی‌های طولانی‌مدت (۹۶ هفته)،​ ترکیب Tetric Prime + Evoflow کمترین کاهش حجم را نسبت به رقبا نشان داده است (۱۴.۲۲٪)،​ که نشان‌دهنده دوام بالا در محیط دهان است.
• مطالعات بالینی: در کارآزمایی‌های بالینی،​ ترمیم‌های انجام‌شده با سری N2-Line از نظر زیبایی‌شناسی،​ دوام،​ عدم تغییر رنگ و رضایت بیمار امتیاز بالایی کسب کرده‌اند.

بازخورد کاربران و دندان‌پزشکان

• کاربری آسان: دندان‌پزشکان از قوام مناسب،​ عدم چسبندگی به ابزار،​ زمان کارپذیری کافی و پخت سریع سری N2-Line رضایت بالایی گزارش کرده‌اند.
• زیبایی‌شناسی: تطابق رنگ عالی،​ پولیش‌پذیری بالا و امکان شخصی‌سازی ترمیم‌ها با مواد مکمل از نقاط قوت اصلی ذکر شده‌اند.
• کاهش زمان درمان: امکان پخت سریع (۵ ثانیه) و Bulk Fill واقعی،​ زمان درمان را به طور محسوسی کاهش داده و رضایت بیماران و دندان‌پزشکان را افزایش داده است.
• مطالعات مقایسه‌ای: در مقایسه با رقبا (Omnichroma،​ GC Aligner Connect،​ G-aenial Universal Injectable)،​ سری Tetric (به ویژه ترکیب Prime + Evoflow) در دوام و استحکام برتری داشته است.

جدول مقایسه‌ای جامع ویژگی‌ها

تأثیر بر انتخاب بالینی: معیارهای تصمیم‌گیری برای دندان‌پزشکان

معیارهای کلیدی انتخاب

• نوع حفره و موقعیت دندان: برای ترمیم‌های خلفی و حجم بالا،​ Bulk Fillهای سری N2-Line با پخت سریع و استحکام بالا توصیه می‌شود.
• نیاز به زیبایی‌شناسی: در ترمیم‌های قدامی و بیماران با انتظارات زیبایی بالا،​ استفاده از مواد مکمل رنگی و افکتی سری N2-Line امکان بازآفرینی طبیعی‌ترین ترمیم‌ها را فراهم می‌کند.
• زمان درمان: در بیماران با همکاری محدود یا نیاز به درمان سریع،​ پخت ۵ ثانیه‌ای سری N2-Line مزیت محسوسی دارد.
• دوام و مقاومت به سایش: برای بیماران با عادات فانکشنال شدید (براکسیسم)،​ سری N2-Line با دوام بالاتر توصیه می‌شود.
• سهولت کاربری: دندان‌پزشکان مبتدی و حرفه‌ای از قوام مناسب،​ عدم چسبندگی به ابزار و قابلیت پولیش‌پذیری سری N2-Line رضایت بالایی گزارش کرده‌اند.
• تأییدیه‌های قانونی و دسترسی: هر دو سری دارای تأییدیه‌های لازم برای استفاده در درمان‌های روتین و تخصصی هستند.

توصیه بالینی

بر اساس شواهد بالینی و آزمایشگاهی،​ سری Tetric N2-Line با بهبودهای قابل توجه در ترکیب،​ خواص مکانیکی،​ زیبایی‌شناسی،​ کاربری و کارایی درمانی،​ انتخاب برتر برای طیف وسیعی از ترمیم‌های مستقیم دندان‌پزشکی محسوب می‌شود. با این حال،​ انتخاب نهایی باید بر اساس نیاز بالینی،​ ترجیح دندان‌پزشک،​ شرایط بیمار و امکانات موجود انجام شود.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

بررسی جامع سری‌های Tetric N-Line و Tetric N2-Line شرکت Ivoclar نشان می‌دهد که نسل جدید (N2-Line) با بهبودهای چشمگیر در ترکیب شیمیایی،​ خواص مکانیکی،​ زیبایی‌شناسی،​ کاربری و کارایی درمانی،​ پاسخگوی نیازهای متنوع بالینی دندان‌پزشکان است. ویژگی‌هایی مانند پخت فوق سریع،​ Bulk Fill واقعی،​ مواد مکمل رنگی و افکتی،​ رادیواپاسیتی بالا،​ پولیش‌پذیری عالی و دوام طولانی‌مدت،​ سری N2-Line را به انتخابی ایده‌آل برای ترمیم‌های مستقیم قدامی و خلفی تبدیل کرده است.

مطالعات بالینی و آزمایشگاهی،​ موفقیت بالای این سری را در زمینه‌های استحکام،​ دوام،​ زیبایی‌شناسی و رضایت بیمار تأیید می‌کنند. همچنین،​ بازخورد کاربران و دندان‌پزشکان حرفه‌ای،​ سهولت کاربری،​ کاهش زمان درمان و قابلیت شخصی‌سازی ترمیم‌ها را از نقاط قوت اصلی سری N2-Line می‌دانند.

در نهایت،​ انتخاب آگاهانه مواد ترمیمی باید بر اساس شواهد علمی،​ نیازهای بالینی،​ ترجیح دندان‌پزشک و شرایط بیمار انجام شود. سری Tetric N2-Line با ارائه راهکارهای نوین و کارآمد،​ نقش مهمی در ارتقاء کیفیت درمان‌های ترمیمی و افزایش رضایت بیماران ایفا می‌کند.